De pogingen van het ministerie van VWS tot preventie van zelfdoding hebben tot dusver geen aantoonbaar resultaat gehad. Integendeel. Dit jaar verlaagde Minister Schippers haar beleidsambitie van 5% naar minimaal 1% minder suïcides per jaar. En deze norm wil zij pas laten ingaan nàdat de huidige groei een halt is toegeroepen. Intussen vragen tienduizenden nabestaanden zich dagelijks af hoe zij verder moeten. Vanuit hun omgeving ontvangen zij veel onbegrip en stilzwijgen.
Tussen 2007 en 2013 is het aantal zelfdodingen in Nederland met 37% gestegen, van 1353 naar 1854. Zelfdoding komt voor op alle leeftijden. Als per suïcide gemiddeld 10 familieleden en vrienden emotioneel betrokken zijn, komen er jaarlijks ruim 18.000 nabestaanden bij die worstelen met hoe ze hiermee moeten omgaan.
Waarom-vraag en schuldgevoel
Volgens recent onderzoek onder nabestaanden, uitgevoerd door Sinds 1883*, heeft 28% het drie jaar na de suïcide daar nog dagelijks tot wekelijks moeilijk mee. Veel nabestaanden worden terugkerend gekweld door de vraag ‘Waarom?’ (83%), schuldgevoel (78%) en emoties als woede, teleurstelling en het gevoel in de steek gelaten te zijn (68%). Een derde worstelt met de vraag: ‘Had ik iets moeten doen om de zelfdoding te voorkomen?’
Stilzwijgen en onbegrip
In het eerste jaar na de zelfdoding kreeg 61% van de respondenten vanuit de omgeving te maken met stilzwijgen en vermijding van contact. Twee derde van de nabestaanden werd vanuit vrienden en familie geconfronteerd met onbegrip, nieuwsgierigheid naar het hoe van de zelfdoding en goedbedoeld maar ongevraagd advies. Nabestaanden zoeken erkenning en begrip voor hun rouw en voor de overledene. Sinds 1883 roept de samenleving op om te helpen het taboe op zelfdoding te doorbreken.
*Sinds 1883 biedt nabestaanden een platform via Levenmetzelfdoding.nl en facebook.com/levenmetzelfdoding en publiceerde onder de titel Leven met zelfdoding 60 brieven van nabestaanden aan een lotgenoot, over hoe zij deze ingrijpende gebeurtenis met hun leven hebben verweven.