Dit interview is eerder gepubliceerd in Vakblad Uitvaart, maart 2015
Hariëtte Modderman (48) is rouw- en verliesbegeleider bij de Laatste Eer in Drachten. Daar doet ze de nazorg aan de nabestaanden en ondersteunt bij moeilijke uitvaarten.
Hoe bent u in de branche terechtgekomen?
“Ik heb vroeger in het ambulant jongerenwerk gewerkt, daarna in het onderwijs. In die tijd kwam ik al verschillende vormen van rouw tegen die mij fascineerden. Jongeren die uit huis moesten, bijvoorbeeld, rouwden om het verlaten van hun basis. In het onderwijs zag ik zieke leerlingen die zouden overlijden. Jongeren hebben heel uitgesproken ideeën over het einde van hun leven. Toch passen zij zich nog vaak aan aan wat de omgeving van hen verwacht. Ik kreeg daardoor de behoefte om rouw-, verlies- en uitvaartbegeleiding te gaan doen.”
Hoe ziet uw werkdag eruit?
“Zo’n twaalf weken na een uitvaart neem ik contact op met nabestaanden om te horen hoe het gaat. Dat is een grote vraag en de antwoorden daarop kunnen alle kanten op gaan. Sommige mensen voelen zich slecht, verdrietig of boos. Anderen voelen zich prima. Ik kan de mensen vertellen over rouw en de gevoelens die bij rouw horen. Hen geruststellen. Soms word ik door de uitvaartleider tijdens het regelen van de uitvaart gebeld, omdat hij ongerust is over de emotionele stabiliteit van de nabestaanden. Dat komt voor bij een noodlottig ongeval of een suïcide.”
Wat vindt u het moeilijkste aan uw werk?
“Wanneer nabestaanden teleurgesteld zijn over hoe de uitvaart is verlopen. Dat ze iets hadden gewild waarvan ze niet wisten dat het ook mogelijk was. Waarom is dat dan niet gebeurd? In de tombola van emoties is iedereen, ook de uitvaartbegeleider, soms handelingsverlegen. Hier liggen voor mij kansen om met de uitvaartonderneming te onderzoeken hoe we dit kunnen verbeteren.”
Wat vindt u het mooiste aan uw werk?
“Iedereen is in principe in staat om voor zichzelf te zorgen, maar niet iedereen weet hoe en wanneer je overspoeld wordt door emoties. Ik mag mensen daarin begeleiden. Niet iedereen wil een ritueel, niet iedereen wil thuis blijven van werk. Daarom is het zoeken naar hoe nabestaanden op hun eigen manier met rouw kunnen omgaan. Maatwerk leveren dus. Daarvoor moet je goed kunnen luisteren en dat fascineert mij. Wat zegt iemand nou écht?”
Bent u door uw werk anders naar de dood gaan kijken?
“Ik heb ervaren dat doodgaan emotionele topsport is voor mensen. Echt. De mensen die ziek zijn en overlijden, de nabestaanden, ze zitten op de top van hun emotionele kunnen. Het is hard werken.”
Wat is het grootste misverstand over uw vak?
“Sommige mensen hebben een heel romantisch beeld van de dood en de rouwsector. Kaarsen, bloemen, goed doen, mensen helpen en je ei daarin kwijt kunnen. Het helpt allemaal hoor, maar het zware werk komt echt na de uitvaart. De nabestaande moet het rouwen doen.”
auteur: Alexandra Sweers