De Amsterdamse kunstenaar Aat Veldhoen (1934–2018) staat bekend om zijn kleurige werken, zijn vrijheid en levenslust. Maar ook sterfelijkheid speelt een belangrijke rol in zijn werk. Voor Veldhoen waren seks, geboorte en de dood onlosmakelijk met elkaar verbonden. Aan de hand van zijn schilderijen, tekeningen en polaroids toont Museum Tot Zover een andere kant van de kleurrijke losbol en levenskunstenaar. De tentoonstelling is te bezoeken vanaf vrijdag 26 september.
Bang voor de dood
Voor het dood-zijn zelf was Aat Veldhoen niet bang, maar wel voor de weg daarnaartoe. Hij schilderde, tekende en fotografeerde dansende of vrijende skeletten. Bezwoer hij hiermee zijn eigen angst of was het een speelse provocatie? “Skeletten boeien mij niet alleen als symbool van de dood, ik vind ze weergaloos mooi van vorm. (…) Het zal ook met mijn angst te maken hebben, want de associatie met de dood blijft natuurlijk altijd bestaan.”
Nieuwsjunkie
Veldhoen was, zeker in zijn latere leven, een nieuwsjunkie en volgde het wereldnieuws op de voet. Dit leidde bij hem tot grote zorgen, vooral na de Tsjernobylramp in 1986. Oorlog en beelden van menselijk lijden keren regelmatig terug in zijn werk, net als het symbool voor stralingsgevaar. Hij hield van liefde en schoonheid en begreep niet dat er zoveel geweld in de wereld was.
Liefdevolle doodsportretten
De gevoelige kant van Aat Veldhoen is terug te zien in de tekeningen die hij maakte van gestorven familie en vrienden. Directeur van Museum Tot Zover Guus Sluiter: “Aat beschreef zichzelf als ‘kinderlijke losbol’, hij beeldde zichzelf ook vaak af als nar of harlekijn die de spot dreef met het koningshuis bijvoorbeeld. Maar in zijn post-mortemportretten zie je een hele andere, zachte kant. Die zijn prachtig en met heel veel liefde getekend. Ontroerend mooi.”
Realist tot in de kist
Veldhoen noemde zichzelf een psychedelisch realist. In zijn overlijdensadvertentie stond ‘Realist tot in de kist’. Dat klopte, want ondanks een gedeeltelijke verlamming bleef hij doorwerken tot aan zijn sterven. Hij leerde zichzelf tekenen en schilderen met links, wat van grote veerkracht getuigt.
Selfie skelet roept reacties op
In de tentoonstelling kunnen bezoekers ook zelf poseren met een skelet. Als voorproefje ging Museum Tot Zover de stad in om Amsterdammers te laten poseren met dit ‘selfie-skelet’, vergezeld met de vraag: Wat is het mooiste dat je kunt zeggen over de dood? Het skelet gaf veel bekijks en leidde tot uiteenlopende reacties: ‘’De dood maakt het leven waardevol.” “Ik ben niet bang voor de dood, maar bang om dit allemaal te missen.” De antwoorden zijn te zien in een serie video’s die het museum vanaf nu publiceert op TikTok en Instagram.
Behalve kunstwerken zijn er in de tentoonstelling persoonlijke spullen van Aat Veldhoen te zien en is er een audiotour. Daarin komen onder meer dochter Venus Veldhoen, partner Hedy d’Ancona en fotograaf Koos Breukel aan het woord.
