Door Patty Duijn
Een nieuw decennium is gestart. Of het er mee te maken heeft weet ik niet, maar overal waar je komt zie en hoor je de behoefte aan verdieping. De mens lijkt zich steeds meer bewust dat we een actieve rol kunnen spelen bij het veranderen van de wereld om ons heen. De kleinste verandering doet er al toe, en meer mensen zijn proactief in de weer.
Mensen ontwikkelen wereldwijd steeds meer zorg voor de wereld waarin ze leven. Daarnaast zien we dat men bewuster wil leven in het ‘nu’. Dit resulteert in interessante veranderingen in de maatschappij. In een richting die we ‘groen’ noemen als het gaat om producten. En in een richting die we ‘mensgericht’ noemen als het gaat om dienstverlening. De mens wil geen massaproducten meer kopen en zelf ook niet als onderdeel van een massa worden beschouwd. We hebben steeds meer en steeds vaker persoonlijke wensen en behoeften.
Zo zien we bijvoorbeeld een sterk veranderend koopgedrag. Steeds vaker worden ‘groene’ producten gekozen. De consument kijkt waar de producten verbouwd zijn, welke ingrediënten erin verwerkt zitten, in wat voor verpakking iets zit of wat het land van herkomst is. We willen producten die aansluiten bij onze keus voor een ‘bewuster leven’. Dat komt ook tot uiting in de groeiende groep mensen die kiest voor een aantal dagen in de week zonder vlees. De groei van de groep die helemaal geen vlees of vis meer nuttigt is nog veel sneller, en ook de meest uitgesproken vorm, het veganisme, is sterk in opkomst. En als de boodschappen dan zijn gedaan, worden ze natuurlijk in papieren of canvas tassen mee naar huis genomen. Steeds vaker in een hybride of zelfs geheel elektrische auto.
In onze branche zien we de ‘vergroening’ ook. Eco-kisten, elektrische rouwwagens, ecologisch verantwoorde manieren van opbaren. En de eerste elektrische crematieoven was in 2019 ook een feit, om maar enkele voorbeelden te noemen. Prachtige ontwikkelingen, en heel belangrijk als het gaat over de verantwoording die wij als branche aan de maatschappij en de wereld waarop we samen leven, horen af te leggen.
Al met al mooie ‘groene’ ontwikkelingen op productniveau. Maar hoe zit het met de mensgerichtheid in de dienstverlening aan de consumenten binnen de uitvaartbranche? Houden we die genoeg in de gaten als het gaat om hun wensen in twintig twintig? Sluit onze dienstverlening aan bij de behoefte van ‘bewuster leven’ die mensen hebben?
Veel geluiden hoor ik over het aanscherpen van regelgeving, de komst van keurmerken en de noodzaak van permanente educatie. Zonder een oordeel te vellen wil ik wel de vraag stellen: voor wie doen we dit echt? Is dit waar de mensen die we proberen te helpen op zitten te wachten? Betekent dit voor hen toegevoegde waarde? Lang geleden sprak ik het vermoeden uit dat de ontwikkelingen in de uitvaartbranche erg zouden gaan lijken op die in de financiële sector. De huidige praktijk lijkt dit vermoeden te ondersteunen.
Laten we als branche goed blijven nadenken over wat onze klanten nodig hebben en wat mensgerichtheid inhoudt. Laten we niet de fouten maken die in het onderwijs en de zorg zijn gemaakt. Daar waar regulering bedoeld was ter bescherming van de leerling en de patiënt, werden deze sectoren beschadigd door te veel protocollen en procedures, waar mensen de dupe van worden.
Mijn wens voor ons allen is dat we nooit uit het oog verliezen voor wie we ons werk doen. Wat vinden onze klanten nu echt belangrijk op weg naar een bewuster leven? Regelgeving of misschien een focus op hoe we ieder mens de begeleiding kunnen bieden die nodig is?
Deze column werd gepubliceerd in Vakblad Uitvaart, februari (2/2020).
Patty Duijn is rouwdeskundige, uitvaart-begeleider en ‘rouwdoula’ en geeft leiding aan Team Patty Duijn.
