Elke dag sterven wereldwijd ongeveer 155.000 mensen. De dood is onontkoombaar, onvermijdelijk. Een dagelijks onderdeel van ons bestaan. De tentoonstelling De Dood Leeft – vanaf 3 november 2011 in het Tropenmuseum – laat zien hoe nabestaanden wereldwijd met de dood om gaan. Diverse opvattingen over de dood, het afscheid nemen, rouwen en herdenken worden belicht aan de hand van persoonlijke verhalen, films, objecten en hedendaagse kunst. Bij de tentoonstelling verschijnt een magazine met bijdragen van onder meer Stine Jensen, Frank Starik, Hafid Bouazza en Frénk van der Linden.
‘Wij kennen het leven niet, hoe kunnen wij de dood dan begrijpen?’ – Chinese wijsgeer Confucius (vijf eeuwen voor Christus) Hoe mensen omgaan met het overlijden van een dierbare of de eigen naderende dood is afhankelijk van levensbeschouwing, religie, status en persoonlijke ervaringen. Sommige mensen leven in vrede met het onvermijdelijke einde, voor anderen is het nadenken of spreken over de dood beangstigend en moeilijk.
Culturele tradities en hedendaagse kunst
De Dood Leeft laat zien hoe nabestaanden wereldwijd met de dood omgaan. Hoe rouwen en herdenken ze: ingehouden of openlijk, sober of uitbundig, privé of massaal? In de tentoonstelling komen allerlei manieren van afscheid nemen, rouwen en herdenken aan bod. Deze zeggen veel over de manier mensen kijken naar de dood, het leven en het hiernamaals. In Nederland is de sobere en seculiere uitvaartcultuur de laatste decennia aan het veranderen. Er bestaat een groeiende behoefte aan zingeving en een persoonlijker afscheid. Naast objecten, persoonlijke verhalen en films biedt De Dood Leeft recente werken van internationale kunstenaars als Marina Abramovic, Yang Jiechang, Jan Fabre, Carlos Amorales en Krien Clevis, die verwijzen naar verschillende culturele tradities rond de dood.
Fasen van rouw
In de tentoonstelling doorlopen bezoekers de verschillende fasen die nabestaanden doormaken: afscheid nemen, rouwen, herdenken en – in sommige gevallen – contact zoeken met de overledene. Balinezen houden bijvoorbeeld een feestelijke optocht voor de dode en mogen geen verdriet tonen, omdat de ziel zich anders niet kan losmaken om opnieuw geboren te worden. Tibetaanse ‘bottenbrekers’ snijden het lichaam van de overledene in stukken en voeren het aan gieren, als daad van intense barmhartigheid voor de dode. Op het eiland Marken dragen oudere vrouwen zwart-witte rouwkleding met kleurige accenten naar een begrafenis. Mexicanen vieren Allerzielen met skeletten en doodshoofden van suikergoed. Chinezen verbranden jaarlijks papieren cadeaus voor hun voorouders tijdens het Qingming-festival. Bezoekers kunnen zich spiegelen aan de ervaringen van anderen en bij zichzelf nagaan hoe zij zelf afscheid nemen, rouwen en herdenken.
Magazine
In het glossy magazine De Dood Leeft worden thema’s uit de tentoonstelling verder uitgewerkt in interviews, verhalen, columns en fotoreportages. Met bijdragen van onder meer Frank Starik, Stine Jensen, Frénk van der Linden, Hafid Bouazza, Bert Keizer en Bettine Vriesekoop.
Afterlife in Museum Tot Zover
Tegelijkertijd met De Dood Leeft is in Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover de tentoonstelling Afterlife – kunst over de eindbestemming te zien. Afterlife is ontwikkeld i.s.m. SKOR | Stichting Kunst en Openbare Ruimte en begraafplaats en crematorium De Nieuwe Ooster. Rond beide tentoonstellingen worden diverse activiteiten georganiseerd.
Meer informatie: www.totzover.nl en www.tropenmuseum.nl.
Over het Tropenmuseum
Het Tropenmuseum presenteert, onderzoekt en bevordert de kennis van en wisselwerking tussen culturen. Het biedt beleving en ervaring voor een breed en divers publiek, waarbij alle museale middelen worden ingezet: tentoonstellingen, collecties en deskundigheid, publicaties, het historische gebouw, educatieve en andere activiteiten. Het museum van het Koninklijk Instituut voor de Tropen is internationaal actief in het kader van cultuur en ontwikkeling. Het Tropenmuseum wordt gesteund door de BankGiro Loterij.
Openingstijden: Dinsdag t/m zondag en feestdagen: 10.00 – 17.00 uur
Tijdens feestdagen en schoolvakanties – behalve de zomervakantie – is het museum
ook op maandag open: 10.00 – 17.00 uur
Het Tropenmuseum is gesloten op 1 januari, 30 april, 5 mei en 25 december. Op 24 en 31 december is het museum open tot 15.00 uur. Tropenmuseum
Linnaeusstraat 2
Amsterdam
020 568 8200
tropenmuseum@kit.nl
www.tropenmuseum.nl
© Uitvaart Media – Overname van artikelen of gedeelten van artikelen is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever.
