Door Anja van Wingerden-Sontag
Welke koers ga jij varen nu de zorgen over het leegvissen van de uitvaartvijver door te veel hengelaars op slag verdwenen lijken? Het virus en andere nog onbekende factoren jagen het sterftecijfer omhoog. Er is werk zat en het is dan ook al tijden ‘alle hens aan dek’. Doorgaan, zorgen dat de koelingen leeg raken, de facturen de deur uit gaan. Doorgaan om overledenen een waardige laatste rustplaats te bezorgen en doorgaan omdat er meldingen binnen blijven stromen. Met zo’n werkdruk is er weinig tijd voor het bepalen van koers.
Als je gedurende een flinke periode ‘aan’ staat en van jezelf of je werkgever ‘aan’ moet blijven staan om een niet aflatende stroom van nabestaanden te ondersteunen, kun je er op rekenen dat je vroeg of laat burn-out raakt. Fouten gaat maken, of niet meer die kwaliteit van dienstverlening kunt leveren die je graag zou willen. Als je te druk bent, of ziek, en/of klachten af moet handelen heb je bovendien weinig tijd om eens in een baai voor anker te gaan.
De koers wordt zo bepaald door de windrichting. De uitvaartwereld was lange tijd sexy. De krappe arbeidsmarkt heeft daar een kentering in gebracht. De werkdruk in combinatie met de magere cao nodigen nu minder uit om aan te monsteren. Waar de branche slechts enkele jaren geleden zo gesloten als een oester was en vele open sollicitaties direct naar het ronde archief verdwenen, moeten er nu rekruteringsparty’s worden georganiseerd om nieuwkomers te lokken.
Want er is werk zat. Startende zzp’ers zien hun portefeuille direct gevuld als zij hun freelance diensten aanbieden. Dienstverleners op het gebied van overledenenverzorging en -transport groeien, omdat anderen deze taken afstoten. Deze spelers lijken op koers te liggen. Maar toch vliegen ook vanuit die hoek de personeelsadvertenties je om de oren en de capaciteit van eenpitters is uiteindelijk beperkt.
Zijn we dan door het gebrek aan tijd, het stijgende sterftecijfer en de concurrentie van beter betaalde branches op drift aan het raken? Of dwingen de omstandigheden ons wellicht om nog beter na te denken over onze persoonlijke doelstellingen of om branchebreed de bakens helemaal te verzetten?
Stel je voor dat we een koers vinden die gedreven wordt door lef. Het lef om ‘nee’ te zeggen. Het lef om medewerkers beter of anders te belonen en/of te scholen. Het lef om samen te werken, maar ook het lef om af te stappen van eeuwenoude concepten. Om het zelf organiserend vermogen van nabestaanden veel meer aan te boren. Het lef om de branche efficiënter en effectiever te organiseren. Eigentijdser vooral met behulp van uitvaartapps, digitale uitvaartplatforms, uitvaartrobots, of zelfs door de inzet van Artificial Intelligence.
Velen binnen de branche zullen gruwelen en blij zijn dat de tijd ontbreekt om over dergelijke innovatieve concepten na te denken. Maar hopelijk zijn er enkele creatievelingen die in de luwte het lef zullen vinden.
Deze column werd gepubliceerd in Vakblad Uitvaart, januari/februari (1/2023).
Anja van Wingerden adviseert en ondersteunt ondernemers in de uitvaartbranche.