Soms kunnen kinderen al op jonge leeftijd te maken krijgen met een verlies in hun naaste omgeving. Dit heeft een enorme impact op hun leven. Het liefst willen we onze kinderen beschermen en behoeden voor het verdriet. Maar we kunnen hen juist helpen door ze te betrekken bij de gebeurtenissen waardoor ze ervaren dat de dood bij het leven hoort en je er niet bang voor hoeft te zijn.
Laten we de kinderen maar niet meenemen naar het mortuarium, want wie weet slapen ze dan niet….. Morgen gaan we de uitvaart regelen, dan brengen we de kids wel naar mijn zus want ze zijn nog veel te klein…… We zullen maar niet vertellen dat ‘Hans’ er zelf voor heeft gekozen om niet meer te leven…
Met deze voorbeelden denken we onze kinderen te beschermen. Maar in feite bereiken we hiermee juist het tegengestelde effect. We laten het kind alleen worstelen met de vragen die het heeft. Dat is eenzaam en maakt het kind angstig.
Je kunt een kind uitleggen wat er is gebeurd en wat er nog gaat gebeuren. Gebruik het woord dood of overleden in plaats van dat het net is of iemand ‘slaapt’, want dan raken kinderen in verwarring en kunnen slaapproblemen ontstaan. Door kinderen te laten helpen bij het afscheid voelen kinderen zich nuttig en voelen ze zich betrokken. Kinderen kunnen bijvoorbeeld helpen bij het beschilderen van de kist, bij het maken van de kaart, het maken van tekeningen of een gedichtje voorlezen gedurende de dienst. Ook voor een baby is het belangrijk zich betrokken te voelen omdat een baby de spanningen en het verdriet voelt. Een baby kan aanwezig zijn bij het afscheid van zijn of haar vader of moeder. Wanneer de dienst vastgelegd wordt op film zal hij of zij zich ook later betrokken voelen bij deze belangrijke gebeurtenis.
Speciaal voor rouwende kinderen vanaf een jaar of twee heeft Publicatiebureau In de Wolken naast het reeds bestaande Bo de Beer (kleur)boekje een app ontwikkeld. In dit voor jonge kinderen zeer toegankelijke verhaaltje dat voorgelezen wordt of dat zelf gelezen kan worden, komen allerlei aspecten rondom overlijden aan bod zoals afscheid nemen van een overledene, de afscheidsdienst en emoties als verdrietig zijn. Het interactieve verhaaltje is geschreven in dichtvorm. Tussendoor heeft u de mogelijkheid om op het vraagteken te drukken, dan wordt er u een vraag gesteld om samen met het kind verder te praten over afscheid nemen, rouwen en de gevoelens die het kind ervaart. Via ‘schrijf een briefje’ kan het kind een briefje schrijven aan degene die is overleden, dit briefje wordt per mail verstuurd naar het opgegeven adres.
De app is uitermate geschikt om kleine kinderen voor te bereiden op een afscheid en om er achteraf nog met hen op terug te komen. Bo de Beer kan
zowel bij een begrafenis als een crematie gebruikt worden en bij elke relatie die het kind met de overledene heeft.
U vindt de app in de App Store of Google Play Store onder ” bo de beer neemt afscheid”
Riet Fiddelaers-Jaspers, die het verhaal schreef, is deskundige op het gebied van verlies en rouw en werkt veel met verhalen rond dit thema.